بازپروری بزه‌کاران از جمله هدف‌های بنیادی عدالت کیفری است که در پرتو آن نظام شخصیت این دسته بازسازی شده و امکان دوباره هنجارمند شدن و بازگشت آنان به جامعه تقویت می‌شود. زندان که هنوز مورد توجه‌ترین کیفر است، اصلی‌ترین بستر برای دسترسی به این هدف به شمار می‌رود. زیرا، در محیط زندان برنامه‌های متعددی برای اصلاح و درمان بزه‌کاران تدوین شده و به اجراء در می‌آیند که تحصیل زندانیان از اساسی‌ترین برنامه‌های بازپرورانه است.در پرتو آن بزه‌کاران، از یک سو به یکی از مصادیق برجسته حق های بشری ( حق بر تحصیل) دست می‌یابند و از سوی دیگر، به سمت هنجارمندی پیش می‌روند. در قلمرو سیاست جنایی سازمان ملل متحد به جهت اهمیت این حق اسناد متعدد الزام آور و ارشادگر آموزش و پرورش زندانیان را در شمار تعهدات دولت ها و یا توصیه های بین المللی قرار داده اند.هم چنین،در پهنه سیاست جنایی ایران حق بر بازپروری بزه کاران و در راستای آن تحصیل زندانیان در بالا ترین سطح سیاست گذاری شناسایی شده است.چنان که،می توان از اساسی سازی،فراگیر سازی و حقوقی سازی سخن گفت. در این نوشتار، ضمن شناسایی ابعاد بازپرورانه حق زندانیان بر تحصیل، رویکرد سیاست جنایی سازمان ملل متحد(الف) و سیاست جنایی ایران(ب) در این زمینه مورد بررسی قرار می‌گیرد.
)